Η ενεργή γήρανση περνάει και μέσα από το σπίτι
Γράφει η Ελένη Σάννου, Εργοθεραπεύτρια
Πέρα από κάθε αμφιβολία το δίλημμα «σπίτι ή γηροκομείο» για τους ηλικιωμένους, δεν είναι απλό ούτε για τους ίδιους, αλλά ούτε και για τα παιδιά ή τα εγγόνια τους. Οι απώλειες, είναι το καθοριστικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου της ζωής.
Και πράγματι οι απώλειες είναι πολλές: επιδείνωση υγείας και σωματικών ικανοτήτων, απώλεια αγαπημένων προσώπων, απώλεια σημαντικών ρόλων, αλλαγές στη ψυχολογία και στην κοινωνική ζωή. Η όραση εξασθενεί. Οι μεταβολές στο δέρμα είναι ιδιαίτερα ευδιάκριτες. Τα οστά έχουν την τάση να χάνουν το ασβέστιό τους, γίνονται λεπτότερα και πιο εύθραυστα εξού και η οστεοπόρωση. Παρατηρείται μείωση της μνήμης. Στο πρώτο Διεθνές Συνέδριο Γεροντολογίας στη Λιέγη (Βέλγιο), τονίστηκε πριν από αρκετά χρόνια, ότι το μεγάλο, το πραγματικό πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα ο άνθρωπος είναι: «όχι μόνο να προσθέσει χρόνια στη ζωή του, Αλλά Ζωή στα χρόνια του» Να γερνάει ωραία! Να έχει ενεργή γήρανση!
Η καθημερινή ζωή των ηλικιωμένων μπορεί να διευκολυνθεί με την παροχή τεχνολογικών υπηρεσιών, όπως υποστηρικτικής τεχνολογίας, βοηθητικών συσκευών και τροποποιήσεων στο σπίτι αλλά επίσης και με την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών από άτομα ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες που σχετίζονται με την ηλικία.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Ανάλογα με τον τύπο δυσλειτουργίας που παρουσιάζει ένα ηλικιωμένο άτομο, προβλήματα ακοής, προβλήματα όρασης, νοητικά προβλήματα και κινητικές δυσλειτουργίες πρέπει να γίνουν κάποιες αλλαγές.
Αρχικά χρειάζεται να γίνει αφαίρεση των περιβαλλοντικών εμποδίων, δηλαδή να γίνει αλλαγή θέσης των αντικειμένων του σπιτιού για εύκολη πρόσβαση σε αυτά αλλά και ρύθμιση αντικειμένων του σπιτιού έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί η ανάγκη και ο χρόνος καθαριότητας. Χρειάζεται επίσης να γίνει οργάνωση των χώρων που χρησιμοποιούνται για το μπάνιο, την προετοιμασία γεύματος την ένδυση και τη σίτιση, ενώ θα ήταν χρήσιμη η αλλαγή της διαρρύθμισης του σπιτιού είτε εσωτερικά, είτε εξωτερικά, προσθέτοντας ράμπες και διευρύνοντας τους χώρους.
ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Προκειμένου να διευκολυνθούν οι ηλικιωμένοι όταν κινούνται στον χώρο τους κάποιες λύσεις μπορεί να είναι: η ελαχιστοποίηση ή εξάλειψη των ενοχλητικών ερεθισμάτων για τον ηλικιωμένο, η επισκευή σπασμένων μαρμάρων σε σκάλες, η απομάκρυνση διακοσμητικών στοιχείων όπως γλάστρες και θήκες για ομπρέλες. Επιπλέον πράγματα που μπορούν να διορθωθούν στον χώρο, είναι τα χαλιά τα οποία διπλώνουν εύκολα, να αντικατασταθούν με ενιαίο τάπητα, ενώ αν αυτό δεν είναι εφικτό θα πρέπει τα χαλιά να κολληθούν με ταινία διπλής όψης στο πάτωμα. Τα καλώδια, επίσης, από τις συσκευές που βρίσκονται ελεύθερα στο έδαφος καλό θα ήταν να σταθεροποιούνται σε ειδικές θήκες.
Επιπλέον, καλό θα ήταν να χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα υποδήματα για όσους έχουν κινητικές δυσλειτουργίες και χρειάζονται κατάλληλη στήριξη.
Σημαντικό είναι επίσης, εκτός από την αφαίρεση αντικειμένων στον χώρο, προς διευκόλυνση των ηλικιωμένων, να προστεθούν και πράγματα τα οποία θα διαμορφώσουν το περιβάλλον τους σε πιο εύκολα προσβάσιμο για εκείνους. Τέτοια αντικείμενα είναι τα έπιπλα οργάνωσης, οι λαβές και μπάρες υποστήριξης, τα καθίσματα, τα βοηθήματα για σίτιση και μετακίνηση αντικειμένων, τα βοηθήματα για ένδυση και υπόδυση όπως ο καλτσοφορετής, το κόκκαλο με μακριά λαβή για υποδήματα και ο βραχίονας σύλληψης που χρησιμοποιείται για ρούχα και αντικείμενα που βρίσκονται ψηλά. Κάποια ακόμα βοηθήματα αποτελούν τα μπαστούνια βάδισης και τα πι τα οποία βοηθούν όσους δεν έχουν ανακτήσει πλήρως τις βαδιστικές τους ικανότητες, το σφουγγάρι για μπάνιο με μακριά λαβή αλλά και το δοχείο νυκτός που θα βρίσκεται δίπλα στο κρεβάτι και θα περιέχει τα βασικά αντικείμενα που ενδέχεται να χρειαστεί το άτομο κατά τη διάρκεια της νύχτας.